LỄ HỘI OOC_OM_BOC VÀ ĐUA GHE NGO
( lễ hội năm nay diễn ra từ ngày 12/11 đến hết ngày 21/11/2010)

Lễ hội ooc_om_boc: còn gọi là Lễ cúng trăng hay lễ “đút cốm dẹp” (bon sâm peah preah khe) của đồng bào dân tộc khmer
Theo
truyền thuyết, từ xa xưa, đồng bào khmer nam bộ có hai cái tết: tết âm
lịch và tết dương lịch. Nếu theo kinh hôra ngày 15 tháng 10 âm lịch là
ngày kết thúc một chu kỳ của mặt trăng xoay quanh trái đất. đúng vào
lúc 24 giờ của ngày này thì bóng trăng không xê dịch, cột trụ đồng trên
sân đứng thẳng ngoài trời . người xưa cho rằng, đây là ngaỳ bước sang
năm mới âm lich và mặt trăng xoay quanh trái đất.đúng vào lúc 24 giờ
của ngày này thì bóng trăng không xê dịch, cột trụ trồng trên sân đứng
thẳng ngoài trời. người xưa cho rằng, đây là ngày bước sang năm mới âm
lịch và mặt trăng bắt đầu chuyển sang một chu kỳ mới


Người
khmer đồng bằng sông cửu long vốn sống bằng nghề trồng lúa nước theo
hai mùa trong năm. Mùa mưa từ ngày 16/4 đến ngày 15/10 âm lịch, mùa khô
từ 16/10 đến 15/4 năm sau, tính theo đường quay vòng trái đất của mặt
trăng. Vì thế, ngày 15/10 là ngày cuối mùa hạn và cũng là thời gian thu
hoạch hoa màu đủ loại, trong đó có lúa nếp là sớm nhất. vì vậy,họ lấy
lúa nếp quết thàsnh cốm dẹp cùng các hoa màu khác để làm lễ vật cúng
mặt trăng.vào đêm 15/10 khi trăng lên cao mọi người tập trung tại sân
chùa hay sân nhà để làm lễ. trước tiên, người ta cắm hai cây trúc hay
lá dừa làm hình cái cổng vòm , trên cổng có giăng dây trầu gồm 12 lá
tượng trưng cho 12 tháng trong năm như hai cánh con ong tượng trưng cho
7 ngày trong tuần. dưới cổng này, đặt cái bàn bày khoai môn, bánh in và
cốm dẹp là thức cúng không thể thiếu


Sau đó, người ta trải
chiếu mời mọi người ngồi chắp tay quay mặt về hướng mặt trăng để làm
lễ. khi trăng lên cao tỏa sáng, mọi người cao tuổi, có uy tín nhất
trong phum hay trong nhà để làm lễ. người chủ lễ khấn vái nói lên long
biết ơn của con người đối với mặt trăng, xin mặt trăng tiếp nhận lễ vật
ban cho mọi người sức khỏe, mùa màng tươi tốt,…cúng xong, người chủ lễ
gọi các em nhỏ lại đứng chắp tay về hướng mặt trăng rồi lấy cốm dẹp và
một ít thức cúng khác đút vào miệng các em, còn tay kia vỗ nhẹ vào lưng
vào hỏi các em ước muốn gì. Những câu trả lời của các em sẽ là niềm tin
của người lớn vào năm tới. sau đó, mọi người quây quần lại dùng các
thức cúng để hưởng phước, còn các em nhỏ thì vui chơi,múa hát.



Hội
đua ghe ngo: trong lễ hội ooc-om-boc, một trong những hoạt động sôi nổi
nhất, được mọi người mong đợi nhất là hội đua nghe ngo. Ghe ngo có
chiều dài khoảng 22 đến 24m, ngang 1,2m có từ 50 đến 60 tay bơi. Trước
đây, ghe ngo một loại thuyền độc mộc lớn, khoét từ thân gỗ tôt. Ngày
nay, không còn thân gỗ lớn để làm nên ghe ngo được đóng bằng nhiều tấm
ván dài ghép lại với nhau. Chiếc nghe ngo có mũi và lái đều cong, thân
được trang trí hoa văn sặc sỡ, đầu ghe có hình con thú biểu trưng cho
ghe của mình, do các trai tráng trong sóc tham gia đua tài. Dưới lườn
ghe người ta đặt một cây dài từ đầu đến cuối thân ghe gọi là cây cần
câu nhằm giữ thăng bằng và làm cho ghe vọt khi bơi. Chiếc ghe ngo được
xem là tài sản quý giá và thiêng liêng của phum sóc,được bảo quản cẩn
thận tại chùa. Ngày xưa, chiếc ghe ngo chỉ được hạ thủy một lần trong
năm vào ngày lễ hội ooc om boc, mỗi lần hạ thủy phải làm lễ long trọng.


Đua
ghe ngo ngày nay trở thành ngày hội chung của 3 dân tộc Kinh_Khmer_Hoa,
làm cho mối quan hệ cộng đồng các dân tộc ở Sóc Trăng ngày càng gần gũi
nhau, đoàn kết thi đua lao động sản xuất, xây dựng quê hương sóc trăng
ngày càng giàu đẹp.
Đồng bào khmer sóc trăng tổ chức lễ đua ghe
ngo như một tục lệ. đây cũng là một ngày hôi lớn để mọi người vui chơi,
thưởng thức cái đẹp, cái khỏe mạnh hào hung, cái tài nghệ tuyệt vời của
cá tay đua tranh tài trên sông nước,
Không những vậy, đua ghe ngo
còn thu hút các đội ghe của tỉnh bạn vùng nam bộ. theo dự kiến, trong
thời gian tới, hội đua ghe ngo sẽ có mời các đội đua từ các nước trong
khu vực đến tham dự như Lào, đến với Ooc-om bok Sóc Trăng.


Đèn
nước: có cấu taọ như một ngôi đền, thường được làm bằng thân và bẹ
chuối, có trang trí hoa văn và gắn hệ thống đèn nhiều màu sặc sỡ. đầu
đèn có treo cờ phướn, chung quanh người ta cắm đèn cầy và nhang, bên
trong có bày các thức cúng. Mở đầu buổi lễ thả đèn nước, sư sãi và đồng
bào thắp nến và nhang xung quanh đèn rồi tụng kinh. Sau đó, người ta
rước đèn ra sông, hồ,kinh rạch để thả đèn, có đoàn múa trống sayam của
vuiđi theo để tạo không khí vui tươi cho buổi lễ.


Cũng
trong dịp này, nhiều đoàn ca múa nhạc khmer, đoàn dù kê, rô băm tụ về
tổ chức biểu diễn phục vụ đồng bào. Rô băm và dù kê là hai hình thức
sân khấu truyền thống có giá trị nghệ thuật dân tộc độc đáo được đồng
bào của 3 dân tộc Kinh-Khmer-Hoa ở Sóc Trăng yêu thích.